Selasa, 16 Agustus 2016

Sede Partidu Balun iha Luru Produs Osan Falsu


Deputadu Bankada FRETILIN iha Parlamentu Nasional preokupa makas tanba sede partidu balun iha sub-distritu Luru, Distritu Lautem, uja hodi produs (cetak) osan falsu.

Kamarada Deputadu Ossorio Florindo foti kestaun ne’e iha plenaria komisaun permanente Parlamentu Nasional loron 17 Sentenbru 2016, ejizé tenki investiga klean no foti desizaun ida forte hasoru autor sira ne’e.

Tuir informasaun ne’ebé iha katak, sede partidu ne’e uza hanesan fatin rental maibé iha laran produs mos osan falsu

“Sira cetak osan ne’e sira ba sosa fali sasan iha veteranu sira ne’ebe halibur osan hodi loke loja, fahe mos balun (montante) $20 ate $50, balun lori ba manufutu, balun lori ba joga karta,” dehan Kamarada Ossorio iha Plenaria.

Oras ne’e dadaun, Kamarada Ossorio dehan, Polisia Nasional Timor Leste kaer ona autor balun ne’ebé deskonfia produs osan falsu.

“Besik ona eleisaun, hau hanoin hahalok ida hanesan ne’e tenki foti desizaun ida ne’ebé forte, halo los iha cede partidu ne’e, ita atu dehan ne’e individu ka partidu ( mak orienta)?,” kestiona Kamarada Ossorio.

Falsefikasaun ba osan ne’e, tuir Kamarada Ossorio katak ne’e krimi, tanba ne’e husu PNTL ne’ebe halo ona atuasaun tenki investiga hodi ke’e sai autor prisipal sira.

 “To’o tiha ona sub-distritu! Ba hau nene siginifika sira (nia cede) central keta iha karik!,  Makina ida sira lori ba distritu uza ba rental depois iha laran mos uza ba (cetak) osan falsu, tanba ne’e hau husu ba polisia sira tenki investiga kazu ne’e klean hodi kee sai abut sira ne’e, labele ita halo beik ita nia povu ho osan falsu,” dehan Kamarada Ossorio.

Iha fatin hanesan , Kamarada Frasisco de Andrade hatete, besik ona eleisaun osan falsu komesa mosu, a’at liutan produs iha sede partidu balun ne’e hatudu katak partidu sira’e toman sosa votus ho osan.

“Halo osan falsu! oras ne’e dadaun ita atu tama ona eleisaun, partidu ida ne’ebé halo osan falsu ne’e toman ona sosa votus (ho osan),” dehan Kamarada Andrade
Iha fatin hanesan, Kamarada Deputada Ilda Maria da Conçeição dehan, ema ne’ebé produs osan falsu ne’e krimi, tanba ne’e labele husik liu tenki prosesa tuir dalan justisa.



Observador Politíku Balun ‘Buta Ilmu’


Kandidatu ba Prezidenti Partidu FRETILIN Fransisco  Guterres LU-Olo no Kandidatu Sekretariu Geral Partidu FRETILIN Mari Alkatiri  hatete, observador politíku balun husi akademiku delek ba siensia (buta ilmu) tanba halo observasaun politíka katak, kandidatu uniku ba eleisaun direita lideransa FRETILIN ne’e hamate demokrasia iha FRETILIN laran no laiha lejitimidade.

 “Balun fali dehan pakote ida deit  FRETILIN sai fraku, lakon lejitimidade, sira (ida koalia ne’e)  estuda bobot siencia politíka, mak halo komentariu hanesan ne’e, hau hatete ona dala barak sira laos buta huruf maibé sira buta ilmu,” dehan Dr. Mari Alkatiri iha Baucau 14/08/2016.

Kamarada Mari hatete, nia akompaña informasaun sira ne’e nia hamnasa  I   laran susar mos tanba  intelektuais sira’e bele fiar mais  balun koalia la tama kakutak.

Entertantu Kandidatu ba Prezidenti partidu FRETILIN iha eleisaun direita ne’ebé sei halao iha loron  3 Setenbru  2016 , Kamarada Lu-Olo konvida observador politika sira ne’e atu ba halo peskiza iha CCF mak foin bele fó komentariu ka observasaun.

“Hau sei konvida maluk sira ne’e se bele karik ba to’o iha Comite Central FRETILIN (CCF), hodi halo peskiza hodi hatene saida mak FRETILIN halo konaba demokrasia, ou FRETILIN aplika prinsipiu demokratiku ne’e oinsa?,” dehan Lu-Olo.

Komisaun Nasional ne’ebe prepara eleisaun direita ba lideransa FRETILIN fó ona oportunidade ba  kuadru FRETILIN nian atu bele aprezenta sira nia kandidatura maibé liu tiha prazu kuaze fulan ida, kandidatu seluk laiha.

Tuir Lu-Olo dala barak ema sira ne’ebe laos  FRETILIN, maibé halo an hanesan FRETILIN hodi bosok opiniaun publika, hodi hatete katak demokrasia mate iha FRETILIN nia laran, pelu kontrariu demokrasia buras no metin liutan iha FRETILIN nia laran.

Tanba samak  pakote uniku la halo deit proklamasaun maibé  sei ba eleisaun tanba iha bulletin de votus ne’e sei tau sim ou não. Siginifika katak sei iha militantes ne’ebé  sei fó votu aseita ba kandidatu Kamarada Lu-Olo ho Kamarada Mari Alkatiri no sei iha militantes balun mos la aseita.

“ Ne’e demokratiku tanba kandidatu seluk laiha maibé sei halotan eleisaun, laiha proklamasaun ida, dehan katak sira nain rua mesak deit ona lalika vota ona, ne’e lalos ida, sira nain rua mesak maibé sei vota para  hodi bele dehan katak afavor ka kontra,” dehan Kamarada Lu-Olo.

Maske pakote uniku maibé tenki liu husi prosesu eleisaun tanba lideransa FRETILIN tenki iha lejitimidade ida direita husi militantes no kuadrus FRETILIN nian, para sira bele iha kebiit atu lori FRETILIN ba oin nafatin.

“ Ami nain rua hakarak lejitimidade husi ita nia militantes hothotu para atu lori ita nia partidu ne’e ba oin,” dehan Kamarada Lu-Olo.

Kamarada Lu-Olo mos preokupa tanba samak observador politíka sira ne’e nunka observa ou la hare ba partidu seluk,  kuandu partidu balun ba hili ema iha luron la liu husi eleisaun , la liu husi kongresu observador politíku sira nunka koalia.

“ (Partidu) balun laiha tan kongresu, ninia lideransa mak ida ne’ebe ita seidauk hatene? Maibé ba konsilida uluk ona hanesan partidu  ne’e saida mak ida ne’e? ita boot sira (observador politíku) taka matan ba ida ne’e,” dehan Kamarada Lu-Olo